გიგო გაბაშვილი: NU თუ HOMO NOVUS?

20 აპრილს რუსთაველის თეატრში დიდი გამოფენა გაიმართა. გაზეთ ”პრაიმ ტაიმის” ორგანიზებით ქართული რეალისტური მხატვრობის ფუძემდებლის გიგო გაბაშვილის უცნობი ფოტონამუშევრები გამოიფინა. გარდა ფოტონამუშევრებისა გამოფენილი იყო მხატვრის ფერწერული ტილოები და მისი პირადი ნივთები. ნაჩვენები იყო დოკუმენტური ფილმი, რომელიც ”პრაიმ ტაიმის” ერთ-ერთი რეპორტაჟის მზადებისას მიგნებულ აღმოჩენას და მხატვრის ცხოვრებას გვიყვებოდა. 

დაირის უკან მოამბორე ქალები ეროვნულ ტანსაცმელში (ტრადიციებს და სამშობლოს გვართმევენ)

ეს გამოფენა იმით იყო მნიშვნელოვანი, რომ აქამდე ცოტა თუ ვინმემ იცოდა, რომ გაბაშვილს ამ მოცულობის ფოტო არქივი ჰქონდა დატოვებული. აღმოჩენის მოულოდნელობამ შემფასებლებს საკმარისი დრო არ დაუტოვა კომპეტენტური კომენტარების გასაკეთებლად. ამბობდნენ, რომ ეს არის NU ჟანრის ფოტოგრაფია, რომელიც იმ დროისთვის რევოლუციური და ევროპასთან ფეხადგმული განვითარების მაჩვენებელია. იმასაც ამბობდნენ, რომ ქართველი მან რეი აღმოაჩინეს. 

ქალის სხეულის სრული ჩამოშოება სტერეოტიპული გენდერული როლისგან

მე მაინც მგონია, რომ ეს არ იყო  NU ჟანრის ფოტონამუშევრები, ვინაიდან არც ერთ ფოტოში (გარდა ერთისა) არ შეინიშნება მცდელობა სხეულის და არა ხასიათის შეცნობისა. მეტიც, ამ ფოტოებიდან მრავალი მხოლოდ ფერწერული ნამუშევრების შესაქმნელად იყო გამოყენებული. გაბაშვილიც არ არის მან რეი, რადგან ის რეალისტია და არც დადაისტებთან პოულობს ბევრ საერთოს.

ეს არ არის NU

არც ეს, ვინადიან ეს ქალი, რომელიც გასაბერ თოჯინას ჰგავს პრიქვე იმიტომ გდია, რომ სახე არ გამოუჩნდეს

აი ის ერთი ფოტოც, რომელიც შემიძლია ნადვილ NU-ს მივაკუთვნო

ამაში თავისთავად ცუდი ნამდვილად არაფერია. მეტიც, ბევრს მეტყველებს ადამიანის მოხერხებაზე, რომელმაც თავი დაიმკვიდრა საკუთარი ნიჭისა და მოეხერხებულობის მეშვეობით მხურვალე კაპიტალიზმის მხურვალე ბოლშევიზმით შეცვლის ეპოქაში. ქართველებისთვის ბევრის მასწავლებელია გაბაშვილის გამოცდილება. მაშინ, როდესაც არ არსებობდა ამდენი სასწავლებელი, რომელიც ასე უხვად არიგებს სტიპენდიებს და კერძო მეცენატების კეთილ ნებაზე უნდა ყოფილიყო დამოკიდებული, მან მოახერხა და შეიძინა სრულფასოვანი განათლება და ფოტოაპარატი, რომლითაც ის ქმნიდა ”ჩანახატებს”, რის მიხედვითაც დღეს უკვე შედევრებად აღიარებული ორიენტალისტურ ტილოებს ქმნიდა. მან ქართველებისთვის ასეთი არადამახასიათებელი ”ჟილკით” დაიმკვიდრა თავი, როგორც ჭეშმარიტ Homo Novus-ს სჩვევია.

ჩვენი პრობლემა ისაა, რომ ჩვენ ვერასდროს ვიპოვნით შესაბამის ათვლის წერტილს, რათა ეს აღმოჩენა შევაფასოთ. არ გამიკვირდება თუ ამ აღმოჩენის სიდიადესაც დავით აღმაშენებლამდე და თამარ მეფემდე დაიყვანენ. ალბათ, სწორედ ამიტომ მალავდა გაბაშვილი თავის ტექნოლოგიურ ინოვაციებს - ქართველები ვერ გაიგებდნენ. ვერ გაიგებდნენ იმასაც, თუ როგორ შეიძლებოდა ამხელა აკადემიის რექტორ კაცს ლესბოსურ ალუზიებზე ეფიქრა. ვერ გაიგებდნენ და არც გააგებინა. მან 100 წლის შემდეგაც მოახერხა და კიდევ ერთხელ დაიმკვიდრა თავი.

დღეს კი აღმოვაჩინეთ და ვამაყობთ იმით, რაც მას საამაყოდ სულაც არ მიაჩნდა. არადა რამდენი რამეა საინტერესო ამ აღმოჩენაში. არქიტექტურა, კოსტიუმი, ფენოტიპები და კიდევ ვინ მოსთვლის რა აღარ. იმედს ვიტოვებ, რომ ”პრაიმ ტაიმი” შეძლებს ეს აღმოჩენა გაამართლოს - შესაძლებლობას მისცემს შესაბამისი სფეროს მკვლევარებს, რომ სიღრმისეულად გადახარშონ ეს მასალა.

თუ გაინტერესებთ, რატომ გადავწყვიტე ამ ინფორმაციის მოდის ბლოგზე გაზიარება, გეტვით: ეს ნამუშევრები დიდი ინფორმაციას ატარებენ იმ ეპოქის კოსტიუმის, ქსოვილის, სტილის, ლუქის, ფოტო მოდელინგის და მოდისთვის დამახასიათებელი სხვა მრავალი ატრიბუტის შესახებ.